تاریخچه دوربینهای ثبت وقایع خودرو
دوربینهای ثبت وقایع (Dash Cams یا دوربینهای داشبوردی) به ابزارهایی گفته میشود که برای ضبط تصاویر ویدیویی از رویدادهای رانندگی یا محیط اطراف استفاده میشوند. این دوربینها ابتدا بیشتر در خودروها نصب میشدند، اما امروزه در موتورسیکلتها، دوچرخهها و حتی توسط عابران پیاده نیز مورد استفاده قرار میگیرند.
تاریخچه دوربینهای ثبت وقایع
۱. دهه ۱۹۸۰: اولین نمونهها
- اولین دوربینهای ثبت وقایع در دهه ۱۹۸۰ میلادی ظهور کردند، اما به دلیل قیمت بالا و محدودیتهای فناوری، استفاده از آنها چندان رایج نبود.
- این دوربینها اغلب از نوارهای ویدیویی (مثل VHS) استفاده میکردند و کیفیت تصویر پایینی داشتند.
۲. دهه ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰: پیشرفت فناوری
- با ظهور دوربینهای دیجیتال و حافظههای قابل حمل، کیفیت و قابلیت اطمینان دوربینهای ثبت وقایع بهبود یافت.
- در این دوره، برخی شرکتهای حملونقل و ناوگان تجاری شروع به استفاده از این دوربینها برای نظارت بر رانندگان کردند.
۳. دهه ۲۰۱۰: محبوبیت جهانی
- کاهش قیمت دوربینهای دیجیتال و افزایش کیفیت ضبط (HD و Full HD) باعث شد استفاده از Dash Camها در بین مردم عادی گسترش یابد.
- در کشورهایی مانند روسیه، به دلیل افزایش کلاهبرداریهای خیابانی (مثل “دزدی بیمه”)، استفاده از این دوربینها بسیار رایج شد.
- همچنین، برخی حوادث جنجالی که با کمک فیلمهای Dash Cam افشا شدند (مانند برخورد شهابسنگ چلیابینسک در روسیه در سال ۲۰۱۳)، توجه عمومی را به این فناوری جلب کرد.
۴. امروزه: هوشمند شدن دوربینها
- دوربینهای جدید دارای قابلیتهایی مانند ضبط با کیفیت 4K، GPS، تشخیص حرکت، دید در شب، و اتصال به Wi-Fi/Bluetooth هستند.
- برخی مدلها از هوش مصنوعی برای تشخیص تصادف، شناسایی علائم راهنمایی و رانندگی و حتی هشدار حواسپرتی راننده استفاده میکنند.
- استفاده از این دوربینها در برخی کشورها (مثل کره جنوبی و چین) بهصورت گسترده در تاکسیها و خودروهای پلیس مرسوم است.
کاربردهای دوربین ثبت وقایع
- ثبت تصادفات و حوادث رانندگی (به عنوان مدرک قانونی)
- پیشگیری از کلاهبرداریهای بیمهای
- نظارت بر رانندگان در ناوگان حملونقل
- ضبط مناظر و مسافرتهای جادهای
- استفاده توسط پلیس و سازمانهای امنیتی
آینده دوربینهای ثبت وقایع
با پیشرفت فناوری، انتظار میرود این دوربینها به سیستمهای کاملاً هوشمند مجهز به پردازش تصویر لحظهای و اتصال به کلود تبدیل شوند و حتی در خودروهای خودران نیز نقش مهمی ایفا کنند.
زاویه دید دوربین ثبت وقایع چیست؟
زاویه دید (Field of View یا FOV) در دوربین های ثبت وقایع (مانند دوربین های مداربسته، دشبورد خودرو یا دوربین های پلیس) یکی از مهم ترین پارامترهای تأثیرگذار بر کیفیت و کارایی تصاویر ثبت شده است. این پارامتر تعیین می کند که دوربین چه میزان از صحنه را می تواند در تصویر خود جای دهد.
1. تعریف زاویه دید (FOV)
زاویه دید به زاویه ای گفته می شود که دوربین می تواند صحنه مقابل خود را پوشش دهد و معمولاً بر حسب درجه (°) بیان می شود. هرچه زاویه دید بزرگتر باشد، محدوده وسیعتری از صحنه در تصویر دیده میشود، اما جزئیات اجسام دورتر کمتر خواهد بود. برعکس، زاویه دید کوچکتر، منطقه کمتری را پوشش میدهد، اما جزئیات بیشتری از سوژههای دورتر را نشان میدهد.
2. انواع زاویه دید در دوربین های ثبت وقایع
- زاویه دید عریض (Wide FOV): معمولاً بیش از ۹۰ درجه (حتی تا ۱۸۰ درجه) است و برای پوشش مناطق گسترده مانند پارکینگ ها، خیابان ها یا فضای داخلی ساختمان ها مناسب است.
- مزیت: پوشش بیشتر محیط.
- عیب: اعوجاج تصویر (به ویژه در لنزهای fisheye) و کاهش جزئیات در فواصل دور.
- زاویه دید معمولی (Standard FOV): بین ۳۰ تا ۶۰ درجه است و تعادل مناسبی بین پوشش محیط و جزئیات ارائه میدهد.
- مناسب برای نظارت بر ورودی ها، فروشگاه ها یا خیابان های نسبتاً عریض.
- زاویه دید باریک (Narrow FOV): کمتر از ۳۰ درجه است و برای ثبت جزئیات سوژههای دور (مانند پلاک خودروها یا چهره افراد از فاصله زیاد) استفاده میشود.
- مزیت: جزئیات بالاتر در فواصل دور.
- عیب: پوشش محدود محیط.
3. عوامل مؤثر بر زاویه دید
- فاصله کانونی لنز (Focal Length): هرچه فاصله کانونی کمتر باشد، زاویه دید عریضتر میشود (مثلاً لنز ۲.۸mm زاویه دید بسیار وسیعی دارد).
- سایز سنسور دوربین: سنسورهای بزرگتر معمولاً زاویه دید گستردهتری دارند.
- نوع لنز: لنزهای فیشآی (Fish-eye) میتوانند تا ۱۸۰ درجه یا بیشتر پوشش دهند، اما تصاویر دچار اعوجاج میشوند.
4. کاربردهای مختلف زاویه دید در دوربین های ثبت وقایع
- دوربین های دشبورد خودرو: معمولاً زاویه دید ۱۲۰ تا ۱۷۰ درجه دارند تا جلوی خودرو و بخشی از کناره ها را پوشش دهند.
- دوربین های مداربسته شهری: بسته به محل نصب، ممکن است از زاویه دید ۶۰ تا ۱۲۰ درجه استفاده کنند.
- دوربین های پلیس و ثبت تخلفات: معمولاً از لنزهای با زاویه باریکتر (۲۰ تا ۴۰ درجه) برای ثبت پلاک خودروها از فواصل دور استفاده میکنند.
5. نکات مهم در انتخاب زاویه دید مناسب
- برای نظارت بر محیط های بزرگ (مانند پارکینگ یا سالن ها)، زاویه دید عریض بهتر است.
- برای شناسایی جزئیات (مانند چهره یا پلاک)، زاویه دید باریکتر با فاصله کانونی بیشتر مناسب است.
- برخی دوربین ها قابلیت چرخش (PTZ) یا لنزهای متغیر (Varifocal) دارند و امکان تنظیم زاویه دید را فراهم میکنند.
بهترین دوربین های ثبت وقایع موجود در بازار ایران:
در سال ۲۰۲۴، دوربینهای ثبت وقایع (داشکم یا دوربینهای امنیتی) با قابلیتهای مختلفی مانند کیفیت تصویر بالا، دید در شب، ذخیرهسازی دوگانه، GPS و اتصال Wi-Fi در بازار موجود هستند. در ادامه برخی از بهترین مدلها معرفی میشوند:
۱. دوربینهای ثبت وقایع خودرو (داشکم)
الف) بالارده:
- BlackVue DR970X LTE
- رزولوشن 4K UHD + دید در شب پیشرفته
- اتصال LTE برای نظارت از راه دور
- حافظه داخلی + قابلیت ابری
- GPS و قابلیت ضبط صدا
- Thinkware U3000
- ضبط 4K با سنسور STARVIS 2 سونی
- مقاوم در برابر دمای شدید (-۲۰ تا ۷۰ درجه)
- هشدار تصادف و نظارت پارکینگ ۲۴ ساعته
ب) میانرده:
- Viofo A229 Pro
- دو لنز (Front 4K + Rear 2K)
- سنسور STARVIS 2 سونی برای دید در شب عالی
- ذخیرهسازی روی کارت microSD (تا ۱ ترابایت)
- Garmin Mini 2
- طراحی جمعوجور و بدون نمایشگر
- ضبط 1080p با دید در شب
- قابلیت صداگذاری روی فیلمها
ج) مقرونبهصرفه:
- 70mai A810
- ضبط 4K با سنسور سونی IMX678
- تشخیص چراغها و پلاک خودروها
- قیمت مناسب نسبت به کیفیت
- Vantrue N4
- سهعدسی (Front + Rear + Interior)
- ضبط صدا و تصویر با کیفیت Full HD
۲. دوربینهای امنیتی و نظارتی
الف) برای منزل/محل کار:
- Arlo Pro 4
- بیسیم + باتری قابل شارژ
- کیفیت 2K HDR + دید در شب رنگی
- مقاوم در برابر آب و هوا (IP65)
- Google Nest Cam (باسیم)
- ضبط 24/7 با اشتراک Nest Aware
- تشخیص چهره و حرکت هوشمند
- یکپارچه با Google Assistant
- Reolink Argus 3 Pro
- بیسیم + پنل خورشیدی اختیاری
- دید در شب رنگی + تشخیص حرکت
ب) دوربینهای مخصوص موتورسیکلت:
- Innovv K3
- سیستم دو لنز (جلو و عقب)
- ضدآب و لرزشگیر
نکات انتخاب دوربین ثبت وقایع:
✅ کیفیت تصویر (حداقل 1080p، ترجیحاً 4K)
✅ دید در شب (ترجیحاً با سنسور سونی STARVIS)
✅ ذخیرهسازی (ترجیحاً دوگانه: کارت حافظه + فضای ابری)
✅ GPS (برای ردیابی مسیر)
✅ حالت پارکینگ (ضبط تصادف هنگام خاموشی خودرو)
منبع: